Resultaten
In mei 2021 toetste het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen eindtermen Project Algemene Vakken (PAV) in de derde graad secundair onderwijs (bso). Het was een herhaling van de peiling PAV uit 2013. Met de peiling gaan we na in welke mate leerlingen in Vlaanderen de eindtermen PAV beheersen en of er trends zijn in het onderwijs in vergelijking met 2013. De resultaten van het peilingsonderzoek kan je raadplegen via Brochure_peilingPAV.pdf (2.58 MB) (2.58 MB) "pdf" of Factsheet_peilingPAV.pdf (194 kB) (194.21 KB) "pdf".
Inspiratiedag algemene vorming beroepsonderwijs
Op 24 oktober 2022 vond de inspiratiedag 'Stapstenen voor de toekomst' plaats over algemene vorming in het beroepsonderwijs. De inspiratiedag richtte zich op leraren PAV, leraren algemene vorming in de b-stroom, 2de en 3de graad SO arbeidsmarktfinaliteit of beroepsonderwijs, directeurs, pedagogisch begeleiders, lerarenopleiders, inspecteurs, beleidsmedewerkers ... Hieronder vind je de presentaties die gebruikt werden in de workshops.
Keynote: Hoe je als leraar het verschil maakt voor de motivatie van leerlingen (Maarten Vansteenkiste, hoogleraar in de ontwikkelings- en motivatiepsychologie, Universiteit Gent)
Presentatie (1.83 MB) "pdf"
Artikel (484.79 KB) "pdf"
Interview Klasse: Hoe leg je de lat hoog zonder druk te zetten (180.72 KB) "pdf"
Interview Klasse: Kan een leerling pas presteren als hij zich goed voelt (269.01 KB) "pdf"
Wat de wetenschap vertelt over het aanleren van rekenvaardigheden (Kristel Vanhoyweghen, Coördinator professionaliseren bij het Expertisecentrum voor Effectief Leren)
Het aanleren van rekenvaardigheden is een van de kerntaken van een wiskundeleraar. Maar welke didactische aanpakken zorgen dat ze optimaal aangeleerd, geoefend én onthouden worden? En hoe zorgen we dat deze aanpakken het leren van élke leerling bevorderen? Kristel Vanhoyweghen vertaalde enkele essentiële inzichten naar het aanleren van rekenvaardigheden.
Presentatie (5.01 MB) "pdf"
Leesonderwijs: van onderzoeksbevindingen naar concrete handvatten voor de praktijk (Kim Van Ammel, Universiteit Gent/ CVO EduKempen)
In deze workshop werden de 5 sleutels voor een effectieve begrijpend-leesdidactiek vertaald naar concrete handvatten. De deelnemers kregen inzicht in hoe je doel- en resultaatsgericht met begrijpend lezen aan de slag kan. Bovendien kregen ze ook heel wat materiaal aangereikt om diepgaand en gestructureerd in te zetten op leesniveau, leesmotivatie en leesstrategie van leerlingen.
Presentatie (3.25 MB) "pdf"
Het belang van samenwerking op school. Waarom de specifieke/beroepsgerichte vorming en de algemene vorming geen aparte verhalen mogen zijn (Christine Hannes, directeur GO! Spectrumschool en Febe Alleman, coördinator Toegepaste Algemene Vorming)
In deze workshop werd de aanpak van GO! Spectrumschool voorgesteld. Er werd stilgestaan bij de omslag die de school maakte, bijvoorbeeld van cijfers naar doelenlijsten, betere samenwerking tussen de collega's van de algemene en specifieke vorming enzovoort. Zowel de voor- als de nadelen kwamen aan bod.
Presentatie (2.76 MB) "pdf"
Hoe zorgen voor meer leereffect en betere resultaten voor wiskunde in de b-stroom? Praktijkvoorbeeld van een begeleidingstraject naar aanleiding van schoolfeedback (Sabine Dierick, coördinator valorisatie, Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen (STEP) en Soetkin Werbrouck, pedagogisch adviseur , Provinciaal Onderwijs Vlaanderen (POV))
In deze workshop werd getoond hoe in een secundaire school met de schoolfeedback peiling wiskunde SO 1ste graad b-stroom (digitaal) aan de slag werd gegaan. Aan de hand van de schoolfeedback kan een school de resultaten analyseren en interpreteren binnen de eigen klas- en schoolcontext. Aan de hand van dat analyse- en reflectieproces kan een concreet actieplan uitgewerkt worden om de kwaliteit van het wiskundeonderwijs verder te optimaliseren om zo meer leerwinst te creëren.
Presentatie (2.89 MB) "pdf"
DESIDERATRA – DESign thinking als Inclusieve en creatieve methode om moeilijk bereikbare Doelgroepen te Engageren voor het klimaat en te RAken door TRAnsformatief leren (Tom Kuppens, docent vakdidactiek economie, VUB (MILO) & UHasselt en Jelle Van Herreweghe, vakstagebegeleider PAV, VUB (MILO))
Tijdens deze workshop maakten de deelnemers kennis met design thinking en transformatief leren als didactische methode om jongeren te engageren voor klimaatactie. Beide didactische methodes werden toegelicht aan de hand van het DESIDERATRA-project, waarin met Brusselse jongeren aan de slag werd gegaan rond thema’s zoals circulaire economie, klimaatverandering, schone lucht en duurzame stadslandbouw. Vervolgens werd een ruwe schets voor een lessenpakket rond klimaatengagement gemaakt.
Presentatie (2.74 MB) "pdf"
Geïntegreerd werken aan sleutelcompetenties in de A-finaliteit via podcasts (Hanne Rosius, PXL Education, lerarenopleider PAV)
Hoe kan je podcasts inzetten om de luistervaardigheden van je leerlingen te versterken en tegelijk werken aan andere inhoudelijke doelen? En hoe kan je podcasts maken en spreekdoelen koppelen aan mediadoelen, ingebed in interessante thema’s? In deze workshop kwamen de deelnemers te weten waar ze bestaande podcasts kunnen vinden en selecteren, kregen ze een opstap om met leerlingen zonder speciale middelen een goede podcast te maken en leerden ze hoe ze alles didactisch konden vormgeven.
Presentatie (70.84 MB) "pdf"
Geletterd voor de toekomst: recepten voor sterker lees- en schrijfonderwijs in het secundair onderwijs! (Saartje Gobyn, wetenschappelijk medewerker, Centrum voor Taal en Onderwijs en Julie Petitjean, wetenschappelijk medewerker, Centrum voor Taal en Onderwijs)
In deze workshop werden ideeën aangereikt om het lees- en schrijfonderwijs in de klas te optimaliseren over de verschillende vakken heen. Hoe stimuleer je de ontwikkeling van die basisgeletterdheid bij je leerlingen? En wat zijn krachtige en motiverende lees- en schrijfopdrachten?
Presentatie (6 MB) "pdf"
Leren in samenhang aan de hand van een eduscape (Robbe Brisard, lerarenopleider HOGENT en Jo Cochuyt, lerarenopleider HOGENT)
Met een dystopische jeugdroman als uitgangspunt toonden de workshopgevers hoe je als leerkracht geïntegreerd kunt werken rond taal, literatuur, burgerschap en wiskunde. De workshopgevers gebruikten daarvoor een eduscape, uitgewerkt door PAV-studenten van HOGENT.
Presentatie (1.87 MB) "pdf"
Ontwerp van krachtige leeromgevingen in PAV: Een blended module ter ondersteuning van de Pedagogical Content Knowledge van leraren (Silke De Groote (doctoraatsstudent, KU Leuven, campus Kulak), Karel van Nieuwenhuyse (docent, KU Leven) en Eline Vanassche (docent, KU Leuven, campus Kulak))
Deze workshop liet deelnemers uitgebreid kennismaken met een blended module die werd ontwikkeld ter ondersteuning van de Pedagogical Content Knowledge (PCK) van (student-)leraren PAV. Deelnemers kregen inzicht in de opbouw van de module, de ontwerpprincipes van waaruit die vertrekt, de onderzoeksgebaseerde operationalisering van een krachtige leeromgeving in PAV en de oefeningen waarmee gebruikers van de module worden uitgedaagd. Ze zagen ook hoe de module concreet wordt ingezet in opleidings- en professionaliseringstrajecten voor PAV-actoren.
Presentatie (1.28 MB) "pdf"
Survival of the fittest in de eerste graad b-stroom en in de arbeidsmarktgerichte finaliteit (Ria Rombouts, lector natuurwetenschappen Karel de Grote Hogeschool, Antwerpen)
In deze hands-on workshop kregen de deelnemers praktische tips en werkvormen aangereikt om met hun leerlingen te werken rond evolutie.
Presentatie (1.48 MB) "pdf"
Handleiding (626.75 KB) "pdf"
Krachtige leeromgevingen: van theorie naar praktijk (Charlotte Arnou, onderzoeker KU Leuven en Heline Van Peteghem, onderzoeker VUB)
Wat werkt in de b-stroom? Het antwoord is “KaBOEM”, een waardevol kader van pedagogisch-didactische principes die leraren kunnen helpen om het verschil te maken. Verrijkt door voorbeelden uit onderzoeken wereldwijd en praktijkverhalen van collega’s in Vlaanderen, werden in deze workshop leraars geïnspireerd en geactiveerd om de leeromgeving verder te optimaliseren.
Presentatie (2.36 MB) "pdf"
Rapport
Wiskundige vaardigheden realiseren binnen de arbeidsmarktfinaliteit: waar gaat het over en hoe pak je het aan? (Filip Moons PhD onderzoeker in de wiskundedidactiek, Universiteit Antwerpen)
Deze vakdidactische sessie was een mix van leren kennen van het nieuwe curriculum en vakdidactiek. Binnen de arbeidsmarktfinaliteit kregen de wiskundige vaardigheden een belangrijke update: waar de aandacht vroeger min of meer beperkt bleef tot zuivere rekenvaardigheden, integreer je nu ook meetkunde in functionele contexten en zelfs een streepje statistiek en kansrekening. Dit alles klinkt ingewikkelder dan het is. Concrete voorbeelden toonden de relevantie van die leerinhouden aan voor beroepsleerlingen. Door middel van de didactische principes kan je goede, geïntegreerde wiskundelessen ontwikkelen voor de arbeidsmarktfinaliteit. Zo ben je helemaal mee met het nieuwe curriculum en kan je zonder angst degelijke (geïntegreerde) wiskundelessen ontwikkelen voor de arbeidsmarktfinaliteit.
Template van een lege ijsberg (37.87 KB) "powerpoint"
Oefening van de kansen des levens (8.64 KB) "pdf"
Voorbeeldgrafieken voor de lesactiviteit ‘Loop eens een grafiek’ (506.68 KB) "powerpoint"
Prezi
Reizen door tijd en ruimte in de A-finaliteit (Maarten De Beucker, lerarenopleider Universiteit Antwerpen)
In MAVO en PAV werd altijd al rond tijd en ruimte gewerkt. Met de nieuwe eindtermen evolueert de benadering van het historisch en ruimtelijk bewustzijn, ook in de a-stroom. Met de input van deze sessie gaan de leerlingen op ontdekkingstocht in de wereld of in het verleden. De praktijkvoorbeelden boden leerkrachten inspiratie om meteen aan de slag te gaan tijdens de lessen.
Presentatie (5.46 MB) "pdf"